Erməni hərbi təcavüzü
Ermənistan-Azərbaycan, Dağlıq Qarabağ münaqişəsi nəticəsində
Qazax rayonunda hərbi təcavüzün nəticələri barədə
MƏLUMAT
- Rayonun yaranma tarixi – 08.08.1930
- Ərazisi – 692 kv.km.
- 01.01.2020-ci il tarixə əhalinin sayı – 98430 nəfər
- Əhalinin sıxlığı (1 kv.km-ə düşən əhali) –142 nəfər
- Şəhərlərin sayı - 1
- Qəsəbələrin sayı – 0
- Kəndlərin sayı - 34
- Bələdiyyələrin sayı - 17
- İqtisadi rayon – Gəncə-Qazax
- Qazax rayonunun mərkəzi ilə Bakı şəhəri arasında olan məsafə - 470 km
- İşğal altında olan kəndlərin sayı- 7
- Sərhəd kəndlər - 13, onlardan atəş altında olanlar - 5
- Rayonda məskunlaşmış məcburi köçkünlərin sayı: 4138 nəfər
- Şəhidlərin sayı - 287
- Milli Qəhrəmanların sayı- 7 nəfər
- Rayon Ağstafa rayonu ilə - 55 km, Gürcüstan Respublikası ilə - 9 km həmsərhəddir
- Cəbhə xəttinin uzunluğu -168 km
Məcburi köçkünlərin təmsil olunduqları rayonlar üzrə bölgüsü:
|
Sıra № |
Ərazisi işğal olunmuş rayonun adı |
Ailə |
Nəfər |
|
1. |
Cəbrayıl |
1 |
2 |
|
2. |
Zəngilan |
3 |
5 |
|
3. |
Kəlbəcər |
2 |
4 |
|
4. |
Ağdam |
6 |
17 |
|
5. |
Şuşa |
5 |
10 |
|
6. |
Laçın |
1 |
1 |
|
7. |
Fizuli |
2 |
5 |
|
8. |
Qubadlı |
1 |
1 |
Məcburi köçkünlərin dislokasiyası (müvəqqəti məskunlaşdıqları yerlər):
|
Sıra № |
Müvəqqəti məskunlaşma yeri |
Ailə |
Nəfər |
|
1. |
Qazaxbəyli kəndi ərazisində salınmış qəsəbədə |
299 |
1117 |
|
2. |
Dövlətqaçqınkomun xətti ilə tikilən evlərdə |
113 |
352 |
|
3. |
İctimai binalarda |
108 |
470 |
|
4. |
Qohum, tanış evlərində |
320 |
1641 |
|
5. |
Vaqonlarda |
56 |
218 |
|
6. |
Kənddə |
30 |
95 |
|
7. |
Təhsil müəssisələrində və uşaq bağçalarında |
27 |
109 |
|
8. |
Yataqxanalarda |
15 |
52 |
|
9. |
Öz şəxsi mənzillərində |
12 |
34 |
|
10. |
Ferma və qazmalarda |
2 |
8 |
|
11. |
Tikintisi yarımçıq qalmış binalarda |
1 |
3 |
Qazax rayonunun Erməni Silahlı birləşmələrinin təcavüzü nəticəsində işğal olunmuş və daim atəşə məruz qalan yaşayış məntəqələri haqqında
MƏLUMAT
Dağlıq Qarabağ, Ermənistan–Azərbaycan münaqişəsi nəticəsində Qazax rayonunun 12 kəndini işğal etmişlər. İşğal olunmuş 12 kənddən 5-i Ulu Öndər Heydər Əliyevin hakimiyyətə qayıdışından sonra geri qaytarılmışdır. Hazırda 7 kənd işğal, 13 kənd isə erməni hərbi birləşmələrinin atəşi altındadır.
Qazax rayonun işğal olunmuş kəndlərin əhalisi hazırda Qazax şəhərində və rayonun digər kəndlərində məcburi köçkün kimi məskunlaşmışlar.
Rayonun işğal olunmuş 7 yaşayış məntəqəsi barədə məlumat
|
Sıra № |
Yaşayış məntəqəsinin adı |
Ərazisi ( ha) |
Kəndin işğal tarixi |
İşğal dövründə təsərrüfatların sayı |
əhalinin sayı
|
||
|
işğal dövrü |
hazırda |
işğal dövrü |
hazırda |
||||
|
1 |
Bağanıs Ayrım |
400 |
24.03.1990 |
110 |
144 |
479 |
687 |
|
2 |
Xeyrımlı |
410 |
08.03.1992 |
52 |
67 |
215 |
310 |
|
3 |
Aşağı Əskipara |
910 |
14.06.1992 |
328 |
341 |
1065 |
1442 |
|
4 |
Barxudarlı |
320 |
27.04.1992 |
85 |
110 |
346 |
468 |
|
5 |
Sofulu |
439 |
27.04.1992 |
42 |
53 |
181 |
218 |
|
6 |
Qızılhacılı |
1100 |
11.05.1992 |
78 |
83 |
236 |
308 |
|
7 |
Yuxarı Əskipara |
860 |
08.06.1992 |
142 |
183 |
485 |
703 |
Eyni zamanda aşağıda qeyd olunan tarix və mədəniyyət abidələri dağıdılaraq yandırılmışdır:
Yuxarı Əskipara kəndində -Məbəd V-VII əsrlər
Yeraltı yol XIV əsr
Yeraltı su kəməri XII əsr
Qüllə XII əsr
Qatır körpüsü XII əsr
Kazım Körpüsü XII əsr
Qulucanlı körpüsü XII əsr
Hamam qalıqları XII əsr
Koroğli qülləsi XII əsr
Türbə XII əsr
Şəhərgah XVI əsr
Aşağı Əskipara kəndində - Dəyirman XVI əsr
Alban kilsəsi VI-VII əsrlər
Qızıl Hacılı kəndində - Qızıl Hacılı körpüsü XII əsr
Məzəm kəndində - Qatır körpüsü XIX əsr
Qeyd: Göstərilən tarix və mədəniyyət abidələrinin dəyəri müəyyənləşdirilməmişdir.
Erməni Silahlı birləşmələrinin atəşinə məruz qalan kəndlər barədə məlumat
|
Sıra№ |
Yaşayış məntəqəsinin adı |
Ərazisi (ha) |
Əhalinin sayı
|
Təsərrüfatın sayı |
|
1 |
Cəfərli |
1900 |
1261 |
299 |
|
2 |
Bala Cəfərli |
200 |
263 |
53 |
|
3 |
Quşçu Ayrım |
680 |
1185 |
324 |
|
4 |
Məzəm |
470 |
419 |
126 |
|
5 |
Fərəhli |
1254 |
956 |
235 |
|
6 |
Daş Salahlı |
6837 |
10708 |
2980 |
|
7 |
Aslanbəyli |
5956 |
4316 |
971 |
|
8 |
Qaymaqlı |
3377 |
2223 |
569 |
|
9 |
Kəmərli |
3887 |
3206 |
786 |
|
10 |
İkinci Şıxlı |
5245 |
4026 |
1030 |
|
11 |
Xanlıqlar |
3805 |
3696 |
937 |
|
12 |
Ağköynək |
2100 |
3812 |
1145 |
Xocalı soyqırımında olduğu kimi Qazax rayonunun Bağanıs Ayrım kəndində Dədəş Əsliyevin 4 nəfərdən ibarət ailə üzvü və 3 nəfər kənd sakini ermənilər tərəfindən diri-diri yandırılmışdır.
